ΠΕΝΕΦΥΟ: Ατομικά Υλικά Σύγχρονου Μαχητή ΠΖ/ΕΣ - Β΄ Μέρος: Υπόδηση

Γράφει ο Ε.Σ.

Β΄ Μέρος: ΥΠΟΔΗΣΗ

Η υπόδηση του στρατιώτη είναι ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια στον ατομικό εξοπλισμό του, δεδομένου ότι τα πόδια του τον οδηγούν στην μάχη, επί αυτών στηρίζεται το ακριβότερο οπλικό σύστημα που διαθέτει ο κάθε στρατηγός, ενώ αυτά θα τον βοηθήσουν να διαφύγει, εάν χρειασθεί, διανύοντας ενδεχομένως δύσβατες και μεγάλες αποστάσεις προς τις φίλιες γραμμές.

 

1. Άρβυλα

«Τι ζητάμε από άρβυλα; Να είναι ελαφριά, ανθεκτικά σε μακροχρόνια ταλαιπωρία, αδιάβροχα, αλλά όταν βρέχονται ή λασπώνονται να πλένονται και να στεγνώνουν εύκολα, να διαπνέουν στο πόδι, να μην γλιστρούν οι σόλες τους σε κακοτράχαλα εδάφη, ούτε να πληγώνουν όταν περπατάμε σε αιχμηρά βράχια και ν' απορροφούν τον κραδασμό κατά το βάδισμα, ή και το τρέξιμο. Αυτά με λίγα λόγια ζητάει ένας μαχητής από τ' άρβυλά του.» Ανιχνευτής

Γνωρίζοντας ότι οι ανωτέρω προδιαγραφές μάλλον δεν πληρούνται από τα γνωστά μαύρα άρβυλα του ΕΣ, οφείλουμε κατ’ αρχήν να παραδεχθούμε ότι ο ΕΣ φαίνεται να κινείται ήδη προς τη σωστή κατεύθυνση – τουλάχιστον ως προς τον χρωματισμό – αντικαθιστώντας τα απαράδεκτα γνωστά μαύρα άρβυλα με ελαφρύτερα (;) σε γαιώδεις αποχρώσεις. Δυστυχώς, η απάντηση σε σχετικό αίτημά μας προκειμένου να δοκιμάσουμε τα νέα άρβυλα για τις ανάγκες συγγραφής του παρόντος άρθρου ήταν αρνητική από το ΓΕΣ. Επομένως, μη δυνάμενοι να έχουμε ιδίαν αντίληψη για την ποιότητα των νέων αρβύλων του ΕΣ, θα αναφερθούμε αναγκαστικά στην εμπειρία μας και στα άρβυλα ξένων στρατών.

Οι πρώην Αρχηγοί ΓΕΕΘΑ και ΓΕΣ με τα νέου τύπου άρβυλα.

Η πρώτη γενική παραδοχή θα πρέπει να είναι ότι ένας τύπος αρβύλου δεν κάνει για όλες τις δουλειές. Η πλέον επίσημη απόδειξη αυτής της παραδοχής προέρχεται από τον Βρετανικό Στρατό, ο οποίος δεν είναι εύκολος στις αλλαγές και μελετά προσεκτικά κάθε του κίνηση. Πρόσφατα αποφάσισε να καταργήσει τα μαύρα άρβυλα (διατηρούνται μόνο για τελετές) με διάφορους τύπους αρβυλών σε καφέ χρώμα. Ο τύπος διαφοροποιείται ανάλογα με την αποστολή του στρατιώτη, ενώ όλα τα μεγέθη θα παράγονται σε δύο εκδόσεις όσον αφορά το πλάτος. Διακρίνονται έτσι στους ακόλουθους πέντε τύπους:

• Desert Combat: για πεζοπόρα τμήματα με υψηλά επίπεδα δραστηριότητος σε περιβάλλον ερήμου που η θερμοκρασία υπερβαίνει τους 40 °C
• Desert Patrol: για μηχανοκίνητα τμήματα, οδηγούς ή εποχούμενα στρατεύματα με χαμηλά επίπεδα δραστηριότητας σε περιβάλλον ερήμου που η θερμοκρασία υπερβαίνει τους 40 °C
• Temperate combat: για πεζοπόρα τμήματα με υψηλά επίπεδα δραστηριότητος σε εύκρατα κλίματα
• Patrol: για μηχανοκίνητα τμήματα, οδηγούς ή εποχούμενα στρατεύματα με χαμηλά επίπεδα δραστηριότητας σε εύκρατα κλίματα
• Cold Wet Weather: για πεζοπόρα τμήματα με υψηλά επίπεδα δραστηριότητος σε θερμοκρασίες έως –20 °C

http://www.army.mod.uk/equipment/23214.aspx

Η δεύτερη, εκ των πραγμάτων, παραδοχή θα πρέπει να είναι ότι δεν είναι δυνατόν για τον ΕΣ να ακολουθήσει το ως άνω πρότυπο, αφενός γιατί δεν είναι αμιγώς επαγγελματικός στρατός, αφετέρου λόγω των γνωστών οικονομικών συνθηκών.

Έτσι, ο ΕΣ φαίνεται να υιοθετεί έναν τύπο αρβύλου όμοιο με εκείνον που αποσύρουν οι Αμερικανοί Πεζοναύτες, αντικαθιστώντας τον με τον τύπο RAT (Rugged All Terrain). Σίγουρα το κόστος του RAT είναι απαγορευτικό για τα ελληνικά δεδομένα για τους λόγους που προαναφέραμε. Παρά ταύτα, ένας δεύτερος τύπος αρβύλου είναι αναγκαίος για τους χειμερινούς μήνες και ιδίως για Μονάδες με τομέα ευθύνης ορεινές περιοχές, οι οποίες παράλληλα με τον γενικό τύπο αρβύλου θα έπρεπε να εφοδιάζονται και με έναν πιο ενισχυμένο που να διαθέτει χαρακτηριστικά όπως σόλα και λοιπά υλικά κατασκευής που αντέχουν σε πετρώδες έδαφος (όπως το ελληνικό), καθώς βεβαίως και αδιάβροχη / διαπνέουσα μεμβράνη.

Λαμβάνοντας υπ' όψιν τους δύο προαναφερθέντες περιοριστικούς παράγοντες, φρονούμε ότι, πέραν του μονίμου προσωπικού, εξειδικευμένα και ακριβά υλικά (όπως ρουχισμός και άρβυλα με αδιάβροχη / διαπνέουσα μεμβράνη) θα μπορούσαν να χορηγούνται στους Εθνοφύλακες και τους Εθελοντές Εφέδρους, υπό την προϋπόθεση αλλαγής του υφισταμένου νομικού πλαισίου, προκειμένου και οι δεύτεροι να είναι ενταγμένοι σε συγκεκριμένο σχηματισμό όπως οι Εθνοφύλακες. Κάτι τέτοιο θα λειτουργούσε ως επιβράβευση του εθελοντισμού και, ενδεχομένως, ως κίνητρο για την επάνδρωση Μονάδων Εθνοφυλακής και Εφέδρων Υψηλής Ετοιμότητος.

Το αποσυρόμενο μοντέλο των USMC.

 



Το νέο άρβυλο "RAT" των USMC.

Σε κάθε περίπτωση, ο νέος τύπος αρβύλων του ΕΣ φαίνεται να είναι ο πλέον ενδεδειγμένος για εύκρατα κλίματα, όπως το ελληνικό. Ταυτόχρονα μέρος του αρβύλου φαίνεται να αποτελείται από συνθετικό υλικό, ενώ η ύπαρξη οπών αερισμού / αποστραγγίσεως ύδατος φαίνεται επίσης ορθή επιλογή τόσο για τους θερινούς μήνες όσο και για Μονάδες που εμπλέκονται σε αμφίβιες επιχειρήσεις. Επίσης, η σόλα – αν είναι ίδια με το αποσυρόμενο μοντέλο των USMC – δεν φαίνεται να είναι τόσο "σκληρή" ή "τρακτερωτή" ώστε να είναι κατάλληλη μόνο για πετρώδη εδάφη δυσχεραίνοντας την κίνηση στο αστικό περιβάλλον, δεδομένου ότι η διαρκώς αυξανόμενη αστικοποίηση του σύγχρονου πολέμου δεν πρέπει να παραγνωρίζεται.

 

Οι Διοικητές 1ης Στρατιάς και Δ΄ ΣΣ με τα νέα άρβυλα
(http://army.gr/default.php?pname=Article&art_id=92371&cat_id=14&la=1)

2. Κάλτσες

Όσο καλά, όμως, και να είναι τα άρβυλα το μέγιστο της απόδοσής τους θα φανεί όταν συνδυαστούν με την καταλλήλου τύπου κάλτσα. Εκ προσωπικής πείρας θα τολμούσαμε να πούμε ότι μία καλή κάλτσα μπορεί, με σαφώς μικρότερο κόστος, να εξουδετερώσει σε μεγάλο βαθμό τα οποιαδήποτε μειονεκτήματα του "ακαταλλήλου" αρβύλου. Γνώμονας για την επιλογή της σωστής κάλτσας θα πρέπει να είναι η κατά το δυνατόν αποτροπή δημιουργίας φλυκταινών και η αποβολή του ιδρώτα από το πόδι. Στο εμπόριο κυκλοφορούν πολλές ορειβατικές κάλτσες από συνθετικά υλικά ή merino wool και ίσως είναι ένα από τα πρώτα υλικά που θα πρέπει να αποκτήσει όποιος ενδιαφέρεται σοβαρά για τα ατομικά του υλικά και την απρόσκοπτη εξ αυτού του λόγου απόδοσή του ως μαχητή κατά την προέλαση και κατά την μάχη.

3. Γκέτες

Απαραίτητο τέλος παρελκόμενο ιδίως σε περιόδους με έντονη βροχόπτωση ή και χιονόπτωση όπου ο μαχητής θα χρειαστεί να κινηθεί σε πεδίο με πολλές λάσπες είναι οι γκέτες. Πρόκειται για ένα οικονομικό υλικό το οποίο όμως προσφέρει δυσανάλογα πολλά οφέλη, προφυλάσσοντας από το νερό, τη λάσπη και το ψύχος το πιο ευάλωτο, ίσως, τμήμα των ποδιών του μαχητή.

 

4. Προσωπικές εμπειρίες – παρατηρήσεις επί του πεδίου

Οφείλω να ομολογήσω ότι μετά από τη χρήση τριών στρατιωτικού τύπου αρβύλων (έως 90€) δύο ορειβατικού τύπου (>100€) και ενός νέου τύπου που μάλλον κατατάσσεται στην κατηγορία trail running (>100€), σε συνάρτηση πάντα με τα χρήματα που μπορούσα να ξοδέψω, κανένα από τα παραπάνω δεν μπορούσε να καλύψει όλες τις επιχειρησιακές απαιτήσεις για κάθε είδος προσομοιούμενης τακτικής αποστολής. Θα εξαιρέσω την περίπτωση των δύο τελευταίων τύπων αρβύλων, ημιαρβύλων για την ακρίβεια, τα οποία είναι εφοδιασμένα με μεβράνη Gore-Tex και αξίζουν πραγματικά τα λεφτά τους για αυτά που προσφέρουν με μόνο μειονέκτημα το χαμηλό ύψος τους. Ενδεχομένως, βεβαίως, και ακριβότερα στρατιωτικά άρβυλα να είναι εξίσου καλά, αλλά η πάνω από μία δεκαετία εμπειρία στο χώρο των Εθελοντών Εφέδρων έχει δείξει ότι δύσκολα κάποιος θα διαθέσει πάνω από 100€ για στρατιωτικά άρβυλα ως νεοεισερχόμενος στο χώρο, όταν χρειάζεται κι άλλα υλικά. Πόσο μάλλον σε περίοδο ισχνών αγελάδων! Αντίθετα, φαίνεται πιο λογική η επένδυση σε υποδήματα που μπορούν να χρησιμοποιούνται και σε πιο συχνές "πολιτικές" δραστηριότητες.

Όπως αναφέρθηκε στο Α΄ Μέρος: Ένδυση αν και η φιλοσοφία ένδυσης και υπόδησης ορειβατών και στρατιωτών δεν διαφέρει ως προς τη λειτουργικότητά της, διαφοροποιείται σημαντικά, όμως, όσον αφορά την αποστολή του στρατιώτη. Έτσι, εν προκειμένω, έχει τύχει πολλές φορές να κινηθώ εκτός πεπατημένου δρομολογίου σε κακοτράχαλο και πυκνό από βλάστηση έδαφος φορώντας ορειβατικά ημιάρβυλα. Το μόνο μειονέκτημά τους ήταν ότι επειδή ακριβώς είναι χαμηλότερα από τα κλασσικά στρατιωτικά άρβυλα δεν μπορούσα να δέσω το τελείωμα του παντελονιού της στολής πάνω από την απόληξη του αρβύλου με αποτέλεσμα να εισχωρούν στο άρβυλο κυρίως αγκάθια ή φύλλα από πουρνάρια, ενίοτε και κανένα πετραδάκι. Είναι πολύ δύσκολο να συνεχίσεις την πορεία αν δεν διευθετήσεις το πρόβλημα. Και το να καθαρίζεις κάθε λίγο και λιγάκι το εσωτερικό του αρβύλου σου από αγκαθάκια και χαλικάκια δεν μπορεί να αποτελεί σε καμία περίπτωση επιλογή σε τακτικές συνθήκες.  Επίσης, εκτεθειμένα κορδόνια - είτε από το άρβυλο είτε από το παντελόνι - αποτελούν αφ' εαυτών παγίδες για τον μαχητή κατά την κίνησή του. Αποδεικνύεται λοιπόν η σοφία του στρατού που προβλέπει υψηλό άρβυλο με το τελείωμα του παντελονιού σφιγμένο γύρω και έξω από το τελείωμα του αρβύλου.

Επιπλέον, σε περιπτώσεις που η κίνηση απαιτούσε πορεία σε μεικτό πεδίο (άσφαλτο, χωμάτινο δρόμο και εκτός δρόμου) η ημιάκαμπτη σόλα των ορειβατικών – αν και η πλέον κατάλληλη για τη μεταφορά μεγάλου βάρους όπως το Bergen των 25 κιλών συν την εξάρτυση – απεδείχθη εντελώς ακατάλληλη για πολλά χιλιόμετρα σε ασφάλτινη οδό με γνωστές επίπονες συνέπειες που ακούν στο όνομα «φλύκταινες», όπως μπορεί να βεβαιώσει και ο συνάδελφος "Φαέθων" από σχετική εμπειρία του στην Άσκηση "ΟΝΗΣΙΛΟΣ".Το θέμα του ύψους πάντως φαίνεται ότι λαμβάνεται υπ' όψιν από εταιρείες κατασκευής ορειβατικών, κυνηγετικών και trail running υποδημάτων, οι οποίες προσφέρουν και λύσεις που θα ταίριαζαν καλύτερα στο στρατιωτικό προσωπικό.

 

Ως επίλογο, θα σημειώναμε ότι η επιλογή αρβύλου, τουλάχιστον όσον αφορά εκείνους τους Μονίμους ή Εφέδρους που συνειδητά και εθελοντικά επιλέγουν να φέρουν στολή και, ως εκ τούτου, "ψάχνουν" λίγο περισσότερο τα υλικά τους, είναι εντελώς υποκειμενική υπόθεση. Εξαρτάται από την αντοχή των ποδιών καθενός, από τη φύση της αποστολής που θα χρειαστεί να εκτελέσει με τα άρβυλά του και, βεβαίως, από το βαλάντιό του. Φυσικά, τίποτε δεν μπορεί να μας πείσει για την καταλληλότητα ή μη των αρβύλων μας για πραγματικές καταστάσεις εκτός από την κατά το δυνατόν πιο ρεαλιστική εκπαίδευση φορώντας τα.